زمانی که سگ ماده به مرحله زایمان نزدیک می‌شود، یک سری از تغییرات طبیعی و نشانه‌های خاص در رفتار و وضعیت جسمی او آغاز می‌شود. شناختن این علائم زایمان سگ اهمیت زیادی برای مراقبت و حمایت بهتر از ماده سگ و نوزادان دارد. در اینجا، به بررسی علائم زایمان سگ خواهیم پرداخت تا افرادی که به نگهداری و پرورش این حیوانات علاقه مندند، بتوانند به بهترین شکل ممکن این مراحل را تجربه کنند. علائم زایمان سگ نه تنها به شکل فیزیکی مشاهده می‌شوند، بلکه تغییرات رفتاری و روانی نیز در این مرحله می‌تواند قابل مشاهده باشند. از اهمیت بخشیدن به این علائم درک صحیح از وضعیت سگ ماده و استعداد بهتر برای پیشگیری از مشکلات پیش آمده و کمک به فرآیند زایمان است. در این مقاله، به توضیح مفصلی از علائم زایمان سگ پرداخته و نکات مهمی را که به صاحبان حیوانات خانگی کمک می‌کند، مطرح خواهیم کرد. از تغییرات فیزیکی در بدن سگ تا تغییرات در رفتار آن، تمام جنبه‌های مهم این دوره را بررسی خواهیم کرد.
فهرست مطالب
آماده سازی سگ برای زایمان
بسیاری از سگ‌ها به‌طور طبیعی زایمان می‌کنند، اما برخی از نژادها نظیر بولداگ انگلیسی، بولداگ فرانسوی و سگ‌های پوزه کوتاه به دلیل ترکیبات فیزیولوژیک خاص، قادر به زایمان طبیعی نیستند. در چنین شرایطی، زایمان سزارین به عنوان راه‌حل مناسب توصیه می‌شود و همکاری فعال با دامپزشک بسیار ضروری است. برای کمک به زایمان سگ‌ها، در روزهای پایانی بارداری آن‌ها باید یک محیط آرام و شبیه به لانه پرندگان برای زایمان ایجاد کنید. این محیط باید گرم و راحت باشد تا مادران بتوانند به‌راحتی از توله‌های خود مراقبت کنند. درصورتی که زایمان در خانه رخ دهد، در نزدیکی زمان زایمان، وسایل ضروری مانند قیچی ناخن و چندین حوله تمیز و خشک را آماده کنید. برای جلوگیری از ابتلا سگ مادر به عفونت‌های ناشی از ویروس هرپس، مهم است که او را سه هفته قبل و سه هفته پس از زایمان از تماس با سگ‌های دیگر جدا کنید. این تدابیر حیاتی هستند زیرا ویروس هرپس ممکن است برای توله‌ها کشنده باشد. در روزهای پیش از زایمان، دمای بدن مادران باردار را اندازه‌گیری کرده و هر تغییر ناگهانی در آن را به دامپزشک اطلاع دهید. همچنین، قبل از زایمان، ارتباط فعال با دامپزشک برای بررسی و آمادگی لازم از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا زایمان معمولاً در طول شب اتفاق می‌افتد.
مقاله پیشنهادی : آموزش ادرار سگ
نشانه های زایمان سگ ها
هنگام نزدیک شدن به پایان دوره بارداری سگ‌ها، تعدادی از علائم و نشانه‌های واضح زایمان آغاز می‌شوند. این علائم با جزئیات بیشتر در زیر شرح داده می‌شوند:
کاهش دمای بدن:
کاهش دمای بدن سگ‌ها یکی از نشانه‌های ابتدایی زایمان است. در این مرحله، دمای بدن مادر از حدود 38.5 درجه سانتیگراد به 37 درجه سانتیگراد می‌رسد. این تغییر نشانگر آغاز فرآیند زایمان حدود 12 تا 24 ساعت بعدی است. برای اطمینان از زمان زایمان، می‌توانید دمای بدن سگ را، به‌ویژه دمای مقعد، دوبار در روز با استفاده از دماسنج اندازه‌گیری کنید. در صورت ایجاد استرس برای سگ، این کار را با دقت انجام دهید یا از کمک دامپزشک بهره ببرید.
بی‌قراری:
سگ‌ها در هفته آخر بارداری به بی‌قراری و تمایل به ماندن در مکان‌های آرام و خلوت تمایل دارند. این همراه با از دست دادن اشتها و خاراندن خود، حدود 12 تا 24 ساعت قبل از زایمان رخ می‌دهد.
جابه‌جا کردن لانه:
بعضی از سگ‌ها ممکن است قبل از زایمان لانه خود را به مکانی دیگر منتقل کنند. در این صورت، بهتر است از مقاومت خودداری کنید و آن‌ها را در این فرآیند آزاد بگذارید.
استفراغ:
حالت تهوع و استفراغ در سگ‌ها نیز از نشانه‌های زایمان است. برای پیشگیری از کم‌آبی، آن‌ها را قبل از زمان زایمان به‌میزان کافی آب دهید.
از دست دادن اشتها:
کاهش اشتها نیز از نشانه‌های نزدیک شدن به زمان زایمان در سگ‌ها است. با این حال، این ممکن است ناشی از دلایل دیگری نیز باشد، از جمله وجود بیماری.
لرز:
لرز به عنوان نشانه‌ای از درد و شروع انقباض‌ها در زمان زایمان سگ‌ها ظاهر می‌شود. در این مرحله، حفظ آرامش و آرامش سگ‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
نفس‌نفس زدن:
نفس‌نفس زدن نیز از نشانه‌های واضح نزدیک شدن به زمان زایمان در سگ‌ها است. این انقباضات رحم نشانگر شروع فرآیند زایمان می‌باشند.
خستگی:
سگ‌های باردار در هفته‌های پایانی بیش از حد خسته می‌شوند و کاهش انرژی واضحی در آن‌ها مشاهده می‌شود.
انقباض‌های شکم:
شروع انقباض‌های شکمی یکی از نشانه‌های آغاز زمان زایمان در سگ‌ها است. شکم سفت شده و این نشانگر فعال شدن رحم می‌باشد.
تولید شیر:
تولید شیر پیش از زمان زایمان توسط برخی سگ‌ها شروع می‌شود. سفت شدن سینه‌ها نیز از نشانه‌های دیگر پایان بارداری است. با توجه به این علائم و نشانه‌ها، ارتباط فعال با دامپزشک و نگهداری آرام سگ‌ها در این مرحله از اهمیت زیادی برخوردار است.
مدت زمان لازم برای زایمان سگ ها
زایمان سگ‌ها به‌طور عمومی باید در مدت حدود 3 تا 12 ساعت پس از شروع انقباض‌های شکمی اتفاق بیافتد. این فرآیند معمولاً در حدود 6 ساعت به پایان می‌رسد و در هیچ حالتی نباید بیش از 24 ساعت طول بکشد. این بازه زمانی نشانگر طبیعی بودن و عادی بودن فرآیند زایمان در سگ‌هاست. اگر زمان زایمان از این بازه بیشتر شود، بهتر است فوراً با دامپزشک تماس گرفته شود تا هرگونه مشکلات یا موارد غیرطبیعی مشخص شود و برخورد مناسب صورت گیرد.
علائم پس از زایمان سگ ها
پس از زایمان، سگ‌ها نیز نیاز به مراقبت و توجه ویژه دارند. در این دوره پسازایمان، مدت زمان بروز علائم و نشانه‌ها ممکن است متفاوت باشد. در ادامه، برخی از نشانه‌ها و علائم مهم پس از زایمان در سگ‌ها را بررسی خواهیم کرد:
چند ساعت پس از زایمان:
تازگی زایمان: تا چند ساعت پس از زایمان، مادر و توله‌ها باید در یک محیط آرام و گرم قرار بگیرند.
تولد پلاکنتا: پلاکنتا یا محل بستری که توله‌ها در آن متولد می‌شوند، باید به‌طور مرتب تمیز شود.
ترشحات پست‌زایمانی: ممکن است ترشحات خونی یا مایعات پست‌زایمانی از مادر مشاهده شود.
چند روز پس از زایمان:
مراقبت از توله‌ها: مادر باید به توله‌ها مراقبت کند و اطمینان حاصل شود که هرکدام از آن‌ها به‌درستی تغذیه می‌شود.
تغذیه مادر: مادر نیاز به تغذیه مناسب دارد تا قویتر شود و بتواند توله‌ها را به خوبی تغذیه کند.
پیشگیری از عفونت: مانتو و پلاکنتا باید تمیز و خشک باشند تا عفونت‌های پست‌زایمانی جلوگیری شود.
چند هفته پس از زایمان:
تنظیم تغذیه: تغذیه مادر باید همچنان حاوی مواد غذایی کافی باشد تا او قدرت بدنی خود را بازیابی کند.
مراقبت از سلامت توله‌ها: توله‌ها باید برنامه‌ریزی شده و واکسیناسیون مناسب را دریافت کنند.
مشاوره دامپزشکی: مشاوره با دامپزشک برای بررسی سلامت عمومی مادر و توله‌ها در این مرحله بسیار مفید است.
درک و نظارت دقیق بر این نشانه‌ها، به صاحبان سگ‌ها کمک می‌کند تا بهترین مراقبت و پشتیبانی را برای مادر و توله‌ها فراهم کنند.
